Tìm hiểu về nghề kỹ sư môi trường
Kỹ sư môi trường đảm nhận việc vận hành các hệ thống quản lí môi trường, cũng như tiến hành các công việc thu hồi, tái chế rác thải công nghiệp, sinh hoạt. Cơ hội làm việc trong ngành này rất lớn do môi trường hiện đang là vấn đề nổi cộm được toàn cầu quan tâm.
Kỹ sư môi trường là ai?
Ngành Môi trường được liệt vào hàng “nghề nghiệp của tương lai” với cơ hội được làm việc trong lĩnh vực khoa học mang tính ứng dụng cao. Ngoài ra các kỹ sư môi trường còn được xem là những người có nhiều triển vọng học hỏi khi phần lớn đối tác của họ là người nước ngoài.
Kỹ sư môi trường sẽ là người ngăn ngừa, đưa ra các giải pháp giảm thiểu các vấn đề liên quan đến ô nhiễm môi trường và sức khỏe cộng đồng như ô nhiễm nguồn nước, mưa axit, ô nhiễm không khí, khói bụi… Họ cũng là người chịu trách nhiệm thu hồi, tái chế, tái sử dụng và xử lý chất thải, đưa ra các giải pháp quản lý, góp phần bảo vệ môi trường sống với mục tiêu phát triển bền vững.
Có thể nói trở thành một kỹ sư môi trường là công việc hoàn hảo dành cho những bạn yêu thích khoa học, muốn cân bằng chúng với ứng dụng đời sống cũng như ham học hỏi, năng tham gia các hoạt động xã hội và biết yêu quý thiên nhiên, yêu cuộc sống!
Kỹ sư môi trường làm gì?
Thường sẽ có 3 nhóm chuyên môn lớn cho các kỹ sư môi trường: công nghệ xử lý khí thải, xử lý nước thải và xử lý chất thải rắn.
Kỹ sư môi trường đảm nhận việc vận hành các hệ thống quản lí môi trường, thường xuyên cập nhật chúng trong hệ thống đo lường của công ty. Họ là người quản lý chất thải, quản lý hóa chất, đảm bảo an toàn của hóa chất nói riêng và chịu trách nhiệm lập kế hoạch ngăn chặn, kiểm soát và cải tạo các hiểm họa gây nguy hiểm cho sức khỏe cộng đồng và môi trường nói chung.
Ngoài ra các kỹ sư môi trường còn là người quản lý cơ sở hạ tầng liên quan đến xử lý chất thải. Họ là người hướng dẫn, đào tạo các nội quy quản lý môi trường cho mọi người. Họ cũng lo một số công việc bàn giấy khác như các giấy tờ theo dõi việc chấp hành các tiêu chuẩn môi trường của công ty, giấy tờ liên quan tới pháp luật. các cơ quan quản lý nhà nước về môi trường.
Kỹ sư môi trường có thể lo các công việc từ xử lý số liệu vi tính phức tạp tới nuôi cấy vi sinh, ráp đường ống, lắp ráp hệ thống. Một số kỹ sư còn tỏ ra khá đa-zi-năng khi tham gia vào cả những việc như tư vấn viên cho nhiều hãng, quản lý nhân sự, quản lý sản xuất…
Những ngày đầu mới đi làm việc, họ sẽ tiến hành khảo sát công trình để làm quen với thiết bị. Một thời gian sau khi được chỉ bảo kinh nghiệm từ thực tế, họ sẽ có thể học được cách thiết kế các công trình xử lí chất thải, tập thiết kế, báo giá làm hồ sơ thầu (hồ sơ ghi lại các khoản chi phí, trang thiết bị cần dùng – thường xuất hiện trong các công ty môi trường), hồ sơ nghiệm thu. Ngoài ra các kỹ sư này còn học thêm thiết kế đồ họa, tiếng Anh để có thể tự thiết kế, giao tiếp với khách hàng nước ngoài, hay tìm tòi và học hỏi thêm.
Kỹ sư môi trường làm việc ở đâu?
Kỹ sư môi trường có thể làm việc tại các doanh nghiệp trong các lĩnh vực kiểm soát ô nhiễm môi trường, quản lý các hệ thống xử lý chất thải thuộc các cơ quan quản lý nhà nước và đơn vị sản xuất và kinh doanh như: Chi cục quản lý môi trường, các trung tâm kỹ thuật, công nghệ môi trường, Các ban quản lý các khu công nghiệp, Công ty tư vấn thiết kế, Các nhà máy xí nghiệp…và các dự án xây dựng cơ bản… Họ cũng có thể tham gia giảng dạy các môn học thuộc chuyên ngành Công nghệ Môi trường tại các trường đại học, cao đẳng, thọc chuyên nghiệp và dạy nghề.
Các công ty lớn/rất lớn cỡ trên 1000 người thường có bộ phận môi trường riêng hoặc kết hợp với bộ phận chuyên môn khác. Ví dụ Canon, Toyota có Phòng Môi trường & Cơ sở hạ tầng, hoặc có nơi gọi đây là Phòng An toàn và Môi trường (Denso Vietnam, ABB…). Ở các công ty này thường cần từ hai đến vài chục kỹ sư môi trường cùng làm việc (Canon Vietnam có đến 20 kỹ sư môi trường).
Ở những công ty nhỏ hơn (vài trăm – 1000 người), bộ phận môi trường có thể nằm trong Phòng tổng hợp dưới tên gọi Nhóm hoặc Đội Môi trường. Số lượng trong các đội này có khi chỉ cần 1 – 3 người. Một số công ty nhỏ, hoạt động lắp ráp/chế tạo đơn giản và không có nhiều ảnh hưởng đến môi trường ít khi có những kỹ sư chuyên nghiệp. Người làm việc ở đây chủ yếu là một cán bộ hành chính, sản xuất hoặc quản lý chất lượng làm quản lý môi trường kiêm nhiệm.
Công ty môi trường là một trong những lựa chọn phổ biến nhất của các kỹ sư ngành này. Đây sẽ là nơi tập hợp các kỹ sư lành nghề cũng như tuyển dụng và đào tạo những kỹ sư mới ra trường. Họ giống như những người làm dịch vụ khi nhận các đơn đặt hàng về môi trường từ các doanh nghiệp và tổ chức xã hội khác. Những doanh nghiệp, tổ chức chưa có bộ phận môi trường chuyên sâu thường xuyên phải ký hợp đồng với các công ty môi trường này. Nhiều kỹ sư trẻ sau khi ra trường, kết hợp chuyên môn và kiến thức kinh tế để khởi nghiệp bằng các công ty môi trường như trên. Bằng những ý tưởng độc đáo, họ nhanh chóng tạo ra thành công và lợi nhuận không hề nhỏ.
Ngoài ra với những cơ hội thăng tiến tốt hơn, kỹ sư môi trường có thể làm việc ở các Bộ, Sở, Phòng Tài nguyên và Môi trường, các trung tâm phân tích, quan trắc. Họ có thể trở thành các cảnh sát môi trường, thanh tra môi trường, tư vấn viên, giám sát viên của các tổ chức trong và ngoài nước hoặc trở thành chuyên viên an toàn môi trường lao động và sức khỏe trong các công ty đa quốc gia…
Dù làm ở công ty tư nhân hay cơ quan nhà nước, cơ quan quốc tế, họ thường phối hợp làm việc với các chuyên gia đa lĩnh vực như công nhân xây dựng hay các kỹ sư một số ngành nghề khác. Nếu làm việc ở các công ty tư vấn môi trường, họ thường xuyên phải thực hiện các chuyến công tác xa nhà để khảo sát và thực hiện các hoạt động tư vấn, thiết kế, giám sát…